Met ‘de bijstand’ wordt verwezen naar de bijstandsuitkering: een maandelijkse uitkeringen voor hen die te weinig inkomen of vermogen hebben om van te leven en die op eigen kracht niet voldoende kunnen verdienen. De bijstand wordt geregeld middels de Wet werk en bijstand (WWB) uit 2003. Je kunt bijstand aanvragen wanneer je voldoet aan de volgende voorwaarden:
- Je verblijft rechtmatig in Nederland
- Je bent 18 jaar of ouder
- Je hebt te weinig inkomen om in het levensonderhoud te voorzien
- Je kunt geen beroep doen op een andere uitkering
- Je hebt een eigen vermogen dat niet boven de wettelijke grens ligt
Algemene en bijzondere bijstand
De maandelijkse uitkering voor wie niet in zijn inkomsten kan voorzien, wordt de algemene bijstand genoemd. Daarnaast is er de bijzondere bijstand: dit is een uitkering voor noodzakelijke kosten buiten het normale bestedingspatroon. In de meeste gevallen gaat het om kosten die gemaakt worden door medische of sociale omstandigheden, bijvoorbeeld:
- Ziektekosten
- Eigen bijdrage WMO (Wet maatschappelijke ondersteuning)
- (Gedwongen) verhuizing
- Eigen bijdrage rechtsbijstand
Om in aanmerking te komen voor bijzondere bijstand hoef je geen algemene bijstand te ontvangen. Ook anderen met een laag inkomen en weinig of geen vermogen kunnen hier een beroep op doen. Het is aan gemeenten om te toetsen of een aanvraag terecht is.
Veelgestelde vragen over de bijstand
Hoe vraag je een bijstandsuitkering aan?
De bijstandsuitkering kan worden aangevraagd via de website van het UWV. Het UWV zal de aanvraag doorsturen naar de bewuste gemeente. Om een uitkering aan te vragen bij het UWV is een DigiD-account vereist.
Hoe hoog is de bijstandsuitkering?
Hoe hoog de bijstandsuitkering precies is, hangt af van de bijstandsnormen (die tweemaal per jaar worden vastgesteld) en van iemands leeftijd, leefsituatie en inkomsten (en die van eventuele gezinsleden). Deze inkomsten worden, wanneer ze onder de norm liggen, aangevuld tot aan deze norm. De hoogte van de bijstandsuitkering kan per gemeente verschillen: voor de hoogte van de bedragen kun je terecht op de website van de specifieke gemeente.
Welke plichten heeft iemand die bijstand ontvangt?
Voor iemand die bijstand ontvangt, gelden de volgende verplichtingen:
- Je bent ingeschreven als werkzoekende bij het UWV
- Je voldoet aan de sollicitatieplicht
- Je voorziet zo veel mogelijk in je eigen onderhoud
- Je verstrekt de juiste gegevens aan de gemeente
- Je werkt mee aan eventuele ondersteuning vanuit de gemeente (zoals een sollicitatietraining)
- Je werkt mee aan huisbezoeken, psychologische tests en medische onderzoeken
Hoeveel vermogen mag je hebben als je bijstand ontvangt?
Het maximale vermogen voor iemand die bijstand wil ontvangen, verschilt per leefsituatie. Per 1 januari 2014 zijn de volgende maximumbedragen vastgesteld:
- € 5.850 voor een alleenstaande
- € 11.700 voor gehuwden (samen)
- € 11.700 voor een alleenstaande ouder
Tot het vermogen worden onder andere de volgende bezittingen gerekend:
- Tegoeden op betaal- en spaarrekeningen
- Contant geld
- Woning
- Vakantiewoning
- Auto
- Motor
- Boot
- Aandelen
Eventuele schulden worden van het vermogen afgetrokken, mits ze aangetoond zijn en daadwerkelijk dienen worden terug te betaald. Iemand die boven de vermogensgrens zit, kan geen bijstandsuitkering ontvangen.